ท่านที่เข้าสัมมนาเอ็นเนียแกรมกับผม จะรู้ดีว่า
ทำไมเอ็นเนียแกรมจึงไม่ใช่ความรู้ที่เรียนกันจบ ในการสัมมนาเพียงครั้งเดียว

เพราะการค้นหาเบอร์เอ็นเนียแกรมของตน
เป็นเพียงแค่จุดเริ่มต้นของการใช้เอ็นเนียแกรมจริงๆ
หลังจากที่คุณรู้จักตัวเองและเข้าใจว่าเป็นคนเบอร์ไหนแล้ว

คุณกำลัง ยืนอยู่บนทางแยก ระหว่าง

การหยุดการเรียนรู้เอ็นเนียแกรมที่ตรงนั้น
แล้วกลับไปใช้ชีวิตประจำวันแบบเดิมอย่างที่เคยทำมา
หรือ เลือกที่จะเดินหน้าต่อไปบนเส้นทางของการพัฒนาตนเองให้สู่ระดับสูงสุดของคนแต่ละเบอร์

ดอน ริชาร์ด ริโซ ปรมาจารย์เอ็นเนียแกรมท่านหนึ่ง
ได้แบ่งระดับการพัฒนาดังกล่าวไว้ 9 ขั้น
โดยที่ขั้นสูงสุดคือ ขั้นที่ 1 เป็นสภาวะที่เรามีอิสรภาพจากตัวตนตามเบอร์

เป็นขั้นที่ตรงกับที่ทางธรรม ที่เรียกว่า ละวางอัตตา (จากเบอร์ของตน) ได้แล้ว

สิ่งหนึ่งที่บ่งชี้ได้ถึง การเข้าถึงขั้นนี้คือ

“การแสดงออกอย่างสมดุล (Balance)”

ดร. จินเจอร์ ลาพิด บ็อกดา ผู้เขียนหนังสือ เอ็นเนียแกรม ที่แปลออกมาเป็นภาษาไทยแล้ว 3 เล่ม

เขียนบล็อกชิ้นหนึ่ง* ให้ภาพที่ชัดเจนว่า

หากมีการพัฒนาตัวเองอย่างแท้จริงแล้ว สภาพสมดุลคนแต่ละเบอร์จะมีลักษณะดังนี้

คนเบอร์ 1  ทำงานจริงจัง –  สนุกสนาน    (work and play)

คนเบอร์หนึ่งขยันทำงานมาก จนบางคนมากเกินไปด้วย
เขาแยกเรื่องงานออกจากเรื่องเล่นโดยเด็ดขาด  การเพิ่มเติมความสนุกสนานเข้าไปในการทำงานด้วย
จะทำให้มีสมดุลในตัวยิ่งขึ้น

คนเบอร์ 2    ตัวเอง – ผู้อื่น  (self and others)

คนเบอร์สองมักโฟกัสที่ผู้อื่นมากกว่าตัวเอง
เว้นแต่ตอนที่กำลังทุกข์สุดๆ ถึงค่อยไปสนใจตัวเอง
การโฟกัสที่ตัวเองในแต่ละวันจะทำให้เกิดสมดุลในชีวิตมากยิ่งขึ้น

คนเบอร์ 3  ความรู้สึก – การกระทำ  (feeling and doing)

คนเป็นสามเน้นการลงมือทำ ซึ่งอาจเป็นจุดแข็ง แต่ต้องไม่ถึงกับส่งผลเสียกับศูนย์ใจ
ลองตรวจสอบความรู้สึกของตัวเองวันละ 3 ครั้ง
โดยหยุดทำอะไรแล้วถามตัวเองว่า “ตอนนี้ฉันรู้สึกอย่างไร”  และห้ามตอบว่า “ไม่รู้”

คนเบอร์ 4 ความรู้สึก – การไม่ใช้ความรู้สึก  (feeling and objectivity)

คนเบอร์สี่ นับว่าเป็นสุดยอดในการสำรวจความรู้สึกคน
แต่ถ้าขาดสมดุลโดยการใช้ความเป็นกลาง (objectivity)
ความรู้สึกต่างๆ ก็อาจพวยพุ่ง จนบดบังความชัดเจนในการมองสิ่งต่างๆ
จงหาความสมดุลระหว่างหัวใจกับความคิด

คนเบอร์ 5  หัว-ใจ-กาย  (head, heart, and body)

คนเบอร์ห้า ให้ความสำคัญอย่างมากกับการใช้หัวคิด
จน ใจ และ กาย ถูกทิ้งไว้ห่างๆ จนอาจไม่รู้เลยว่ามีอยู่ด้วย
จงหาความสมดุลระหว่างศูนย์ทั้งสามนี้

คนเบอร์ 6 ความไว้วางใจในตัวเอง – ในผู้อื่น (trust in self and trust in others)

คนเบอร์หก เดี๋ยวก็ไม่ไว้ใจตัวเอง เดี๋ยวก็ไม่ไว้ใจคนอื่น
บางทีก็เชื่อมั่นในตัวเอง และไม่ไว้ใจคนอื่น
บางทีก็ไม่เชื่อมั่นในตัวเอง แต่เชื่อมั่นในคนอื่น  เขาจึงรู้สึกสับสนอย่างยิ่ง
จงเรียนรู้ที่จะไว้วางใจในตัวเอง และผู้อื่นในเรื่องที่ไว้ใจได้จริงๆ
หาความสมดุลในเรื่องนี้ และทำใจว่า สมดุลนี้อาจเอียงไปเอียงมาบ้าง

คนเบอร์ 7  ความสุข – ความเศร้า   (joy and sorrow)

คนเบอร์เจ็ดแสวงหาความสุข สนุกสนาน
และหลีกเลี่ยงเรื่องไม่สบายใจและทำให้เสียใจ
เมื่อคุณพบความสมดุลระหว่างการแสวงหา
และเปิดรับต่อทั้ง 2 ด้านนี้ โดยไม่ยึดติดกับด้านใดด้านหนึ่ง
คุณจะค้นพบความสุขที่บริสุทธิ์และความรู้สึกที่เต็มเติมยิ่งขึ้นได้ไม่ยาก

คนเบอร์ 8  ความเข้มแข็ง – ความเปราะบาง  (strength and vulnerability)

คนเบอร์แปดเชื่อว่า การเปิดเผยความเปราะบางคือความอ่อนแอ
แต่ที่จริงแล้ว เป็นความเข้มแข็งชนิดหนึ่งมากกว่า
หากได้เข้าไปสัมผัส สำรวจ  ก็จะเข้าถึงความเข้มแข็งภายในที่มากและลึกซึ้งกว่า
นั่นคือ การเปิดรับต่อสิ่งต่างๆ

คนเบอร์ 9  ความถ่อมตัว – ความก้าวร้าว  (humility and aggression)

คนเบอร์เก้า มักมองตัวและถูกมองว่าเป็นคนถ่อมตัว ไม่ก้าวร้าว
แต่หากมองลึกลงไปจะพบความก้าวร้าวที่แฝงตัวอยู่ในก้นบึ้ง
บางครั้ง ความถ่อมตัวนี้อาจไม่ใช่ของจริง
แต่เป็นเพียงหน้ากากปกปิดความรู้สึกว่า ตนเหนือกว่า
จงเปิดรับความปรารถนาที่จะแสดงออกของตัวเอง
และแสดงให้คนเห็น ด้วยการหาสมดุลระหว่าง ความถ่อมตัวและความก้าวร้าว นั้นให้ได้

กลับมาตรงทางแยกที่ผมเกริ่นไว้ช่วงต้นของบทความ
หากผู้อ่านเคยเข้าสัมมนาเอ็นเนียแกรม หรือ รู้เบอร์เอ็นเนียแกรมตนเองแล้ว
ลองหยุดครุ่นคิดและพิจารณาสักครู่ว่า
หากสามารถทำให้การใช้ชีวิตประจำวันสมดุลได้ จะเป็นประโยชน์กับคุณกว่าเดิมไหม?
สิ่งใดในชีวิตคุณจะเปลี่ยนแปลงไปบ้าง
ในทิศทางใด? แล้วมันจะทำให้คุณพบความสุขในชีวิตมากกว่าเดิมหรือเปล่า?
หลังจากนั้น หากจะเลือกเดินหน้าไปยังเส้นทางใด

ก็เป็นสิทธิ์ของผู้อ่านโดยสมบูรณ์ครับ

นอกจากการพัฒนาตนเองแล้ว ผมมักพูดไว้บ่อยๆ ว่า  เอ็นเนียแกรม เป็นพื้นฐานที่สามารถใช้ประยุกต์ใช้ได้กับโมเดล แนวคิด ฯลฯ ต่างๆ อย่างเป็นรูปธรรม เพราะ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องธุรกิจ สังคม ฯลฯ ล้วนเป็นเรื่องความสัมพันธ์ของคนแทบทั้งสิ้น

ในระดับองค์กรก็เช่นกัน หากองค์กรของคุณ มีโมเดลการบริหารงาน  การสร้างทีม ฯลฯ ซึ่งคุณคิดว่า สำคัญต่อองค์กรของคุณจริงๆ
และอยากผลักดันให้เกิดขึ้นจริงกับตัวผู้บริหารและพนักงาน โทรมาปรึกษาเราได้ครับ ด้วยความยินดี

รู้จัก คน 9 ไทป์ ในเอ็นเนียแกรม  อ่านที่นี่

Reference: * “http://theenneagraminbusiness.com/development/development-balance/”

สรุปและเรียบเรียงโดย : วาจาสิทธิ์ ลอเสรีวานิช

อ. วาจาสิทธิ์ ลอเสรีวานิช (CPA, MBA, MA)
MD บ. สยามเอ็นเนียแกรม คอลซัลติ้ง จำกัด
– Certified Enneagram Trainer, Accredited Enneagram Teacher (IEA)
– Certified MBTI Practitioner
– ประสบการณ์ในบริษัทต่างๆ 20 ปี (ตำแหน่งสุดท้าย Finance & HR Director – Bisnews AFE)
– นำการสัมมนาหลักสูตร เอ็นเนียแกรม ให้กับองค์กรต่างๆ มากกว่า 500 รุ่น
– แปลหนังสือเอ็นเนียแกรม และอื่นๆ รวม 14 เล่ม